१०० प्रकारका बाथः भित्री अंग आक्रमण गरेमा ज्यान जाने जोखिम
बाथ रोग बच्चादेखि वृद्ध सबै उमेरमा
२०७६, २५ आश्विन शनिबार १०:५८ मा प्रकाशित
वाथ रोग भन्नाले कुनै एक प्रकारको रोग नभएर विभिन्न रोगहरुको संकलनलाई बुझाउँछ । १०० भन्दा बढी प्रकारका बाथ रोगहरु पत्ता लागिसकेका छन् । अटोइम्युन प्रोसेसका कारणले हुने रोगहरु मध्ये बाथ एक हो । अटोइम्युन प्रोसेस भन्नाले हाम्रो शरीरमा हुने रोग प्रतिरोधक क्षमताले आफ्नै शरीरका अंगहरुलाई नष्ट गर्ने अवस्थालाई बुझाउँछ । यो के कारणले हुने भन्ने चाँही अहिलेसम्म सटिक पत्ता लागेको छैन । तर कुनै विशेष जीन शरीरमा भएको अवस्थामा बाथ हुने सम्भावना बढ्छ । त्यस्तै गरेर कुनै जीवाणु, वातावरणीय कारण, चुरोट, घामको परावैजनिक किरण (युभि रे) जस्ता कारणले पनि बाथ हुने सम्भावना बढी देखिने गरेको छ ।
कति प्रकारका छन् ?
बाथ रोग विभिन्न प्रकारका हुन्छन् । अहिले सम्म १०० प्रकारका भन्दा बढी बाथ रोगहरु पत्ता लागिसकेका छन् जसमध्ये कुनैले विशेषगरी जोर्नीलाई मात्र बिगार्दछन् भने कुनैले भित्री अंगमा आक्रमण गरेर मानिसको ज्यानै जान सक्ने पनि हुन्छ ।
कुन उमेरमा बढी
बाथ रोग बच्चादेखि वृद्ध सबै उमेरमा हुनसक्छ । उमेर हेरेर र महिला र पुरुषमा भिन्न भिन्न प्रकारको बाथ देखिन सक्छ । प्रायः उमेर धेरै भइसकेका महिला र पुरुषहरुमा कुर्कुरे हड्डी खिइने बाथ बढी पाइन्छ जसलाई अस्टियोआर्थराइटिस भनिन्छ ।
मध्य उमेरका महिलामा गठिया बाथ (रयुमाटोइड आर्थराइटिस) बढी पाइन्छ त्यस्तै गरेर १६ देखि ४५ वर्ष उमेर समुहका महिलामा लुपस नामको बाथ बढी देखिने गरेको छ । कम उमेरका अर्था ४० वर्ष भन्दा कम उमेरका पुरुषमा मेरुदण्डको बाथ (स्पोन्डिलोआर्थराइटिस) बढी मात्रामा देखिन्छ भने ४५ वर्ष माथिका पुरुषमा गाउट (युरिक एसिड) र गठिया बढि पाईन्छ ।
लक्षण
बाथको प्रकार अनुसार लक्षणहरु भिन्न भिन्न हुन्छन् । साथै कुन कुन अङ्ग आक्रमण गरेको छ त्यस अनुसार पनि लक्षण फरक हुन्छन् । बाथ रोगका केही लक्षणहरु यी हुन्
- साना तथा ठुला जोर्नीहरु सुन्निने, दुख्ने, बिहान जाम भएको जस्तो वा अरठ्ठो हुने, बिहान मुठ्ठी कस्न गाह्रो हुने र दिउँसो हुँदै जाँदा सजिलो हुँदै जाने
- बिहान अथवा राति ९सुति सकेपछि० ढाड दुख्ने, अररो हुने
- घुँडा दुख्ने तल माथि गर्दा बढी दुख्ने, सुन्निने
- घाममा जाँदा शरीरमा डाबर आउने, चिलाउने, घाउ आउने
- मुख भित्र बारम्बार घाउ हुने
- चिसोमा आंैलाको रङ्ग परिवर्तन भएर सेतो वा निलो हुने
- औंलाको टुप्पामा बारम्बार घाउ हुने
- अाँखा बारम्बार रातो हुने
- मुख एवं आँखा सुख्खा हने
- शरीरका मांशपेशी दख्ने र अधिक मात्रामा थकान महशुस हुने
जटिलताहरु - भित्री अङ्गहरु आक्रमण गर्न सक्छ । जस्तै आँखा, मुटु, फोक्सो, मृगौला, मस्तिस्क, आन्द्रा, नशा आदि ।
- मुख्य अङ्गहरु बिग्रेमा मानिसको मृत्यु पनि हुन सक्छ ।
- दैनिक काम गर्न असहज हुन्छ ।
