नेपालले सुर्तीजन्य पदार्थको प्याकेजिङमा नयाँ कडा नियम लागू भदौदेखि प्लेन प्याकेजिङको तयारी

नेपाल हेल्थ न्युज, काठमाडौं आगामी भदौदेखि नेपाली बजारमा उपलब्ध सबै प्रकारका सुर्तीजन्य पदार्थका प्याकेटमा सरकारले तोकेको घातक चित्र र चेतावनीमूलक सन्देश अनिवार्य रूपमा राख्नुपर्ने नयाँ व्यवस्था लागू हुने भएको छ।

स्वास्थ्य तथा जनसंख्या मन्त्रालयले ‘सुर्तीजन्य पदार्थको प्याकेजिङमा चेतावनी र चित्र राख्ने निर्देशिका, २०८१’ स्वीकृत गरेको हो। यसका अनुसार, चुरोट, खैनी, बिँडी र गुट्खा जस्ता पदार्थका प्याकेटका ८० प्रतिशत भागमा क्यान्सर, मृत्यु जस्ता खतरनाक चित्र र २० प्रतिशतमा चेतावनीका सन्देश राख्नुपर्नेछ। यसमा मुखको क्यान्सर, हृदयघात, र फोक्सोको क्यान्सरका चित्र राख्नुपर्ने व्यवस्था गरिएको छ।

यस कदमको उद्देश्य भनेको धुम्रपान र अन्य सुर्तीजन्य पदार्थको सेवन गर्दा स्वास्थ्यमा हुने नोक्सानको बारेमा चेतना जगाउनु हो। पहिलेका वर्षहरूमा चुरोट र खैनीका प्याकेटहरूमा ९० प्रतिशत स्थानमा घातक चित्र र चेतावनीका सन्देश राखिन्थ्यो, तर नयाँ निर्देशिकाले यसको अनुपातलाई थप कडा बनाएको छ।

नेपाल विश्वमा यस्तो निर्देशिका लागू गर्ने पहिलो देशहरूमध्ये एक बनिसकेको छ। अब, सरकार प्लेन प्याकेजिङूतर्फ सर्न चाहन्छ, जसको माध्यमबाट सुर्तीजन्य पदार्थका प्याकेटमा कुनै ब्रान्डिङ र आकर्षक डिजाइन राख्न सकिने छैन। यसले गर्दा, कम्पनीहरूलाई आफ्नो ब्रान्डको प्रचार गर्न नपाउने छ र प्याकेट एकरूप हुनेछ।

स्वास्थ्य कर कोष सचिवालयका सदस्यसचिव गोपीकृष्ण रेग्मीले भन्नुभयो, प्लेन प्याकेजिङका लागि कानूनी मस्यौदा तयार भइरहेको छ, जसलाई आगामी संसदमा पेश गर्ने तयारी भइरहेको छ। धेरै देशहरूले यसलाई सफलतापूर्वक लागू गरेका छन् र नेपाल पनि अब यस दिशामा अगाडि बढ्न चाहन्छ।

सूचना अधिकारी डा. भक्तबहादुर केसीका अनुसार, प्लेन प्याकेजिङको प्रणाली अपनाउँदा सुर्तीजन्य पदार्थको सेवन घटाउन मद्दत पुग्नेछ, र यसका कारण युवा पुस्तामा तिनीहरूको ब्रान्डप्रति आकर्षण पनि कम हुनेछ।

अर्थात, नेपालले अब आगामी भदौदेखि सुर्तीजन्य पदार्थको प्याकेजिङलाई पूर्ण रूपले नयाँ ढंगले नियमन गर्ने योजना बनाएको छ, जसले गर्दा यी पदार्थको सेवनमा कमी ल्याउन मद्दत पुग्ने अपेक्षा गरिएको छ।