नेपाल हेल्थ न्यूज, काठमाडौं। विश्व डिजिटल भएको छ, समाचारको बाढी छ, ध्यान खिच्ने तस्वीर र हेडलाइनहरू हरेक सेकेन्ड जन्मिरहेका छन्। तर कहिलेकाहीँ कुनै एक तस्बिर केवल “भाइरल” हुँदैन—मानवताको मौन, गहिरो र कालजयी कथा भएर उदाउँछ। चीनको फुजियान प्रान्तबाट आएको एउटा तस्वीरले त्यही काम गर्यो।
फुजियान मेडिकल विश्वविद्यालयको पहिलो संलग्न अस्पतालको ओटी कोठाभित्रको त्यो क्षण अचेल विश्वभर छरपस्ट छ—दुई जना न्युरोसर्जन डा. डाई र डा. तियान ३२ घण्टासम्म लगातार मस्तिष्क शल्यक्रिया गरेर भुइँमै थकानले ढलेको दृश्य। उनीहरुको नाम साधारणजस्तो छ तर समर्पण असाधारण।
जीवन–मृत्युको सीमारेखाः ३२ घण्टाको रोबोटभन्दा कठिन ‘मानव’ सहनशीलता
उनीहरूले गरिरहेको शल्यक्रिया आम उपचारजस्तो थिएन। बिरामीको मस्तिष्क भित्र गम्भीर रूपमा फुलिएको धमनी (एन्युरिजम) फुट्ने तयारीमा थियो।
एकपटक फुट्यो भने-
- केही सेकेन्डमै मस्तिष्कमा रक्तश्राव,
- केही मिनेटमै पक्षघातको जोखिम,
- र घरमै मृत्यु।
त्यसैले शल्यक्रिया सुरु भएपछि ‘रोक्ने विकल्प’ नै थिएन।
टिमका अनुसार डाक्टरहरूको ३२ घण्टासम्म बिनारोकिएको अल्ट्राडेलिकेट न्युरोसर्जरीमा डुबे। यहाँ गल्ती भनेको मिलिमिटरको हुँदैन—माइक्रोनको हुन्छ। प्रत्येक सूक्ष्म नसा र धमनीलाई बचाउँदै एन्युरिजमलाई नियन्त्रण गर्ने यो प्रकृया शारीरिकभन्दा धेरै मानसिक लडाइँ हो।
शल्यक्रिया सफल भयो। बिरामी स्थिर भयो।
त्यसपछि मात्रै उनीहरूको शरीरले हार मानेर कहिल्यै नसुतेको थकानका भारी टुक्राहरूले धकेलिदिए—र उनीहरू ओटी कोठाकै भुइँमा एक्कासी ढले।
तस्वीरले बोलेन—तर संसार सुन्दै गयो
त्यो थकित शरीरको स्थिर छायाले विश्वभरका लाखौँ मानिसको मनमा तरंग पैदा गरिरहेको उनीहरु आफैँलाई थाहा थिएन ।
उनीहरूले कुनै ‘नायक’ बन्न खोजेका थिएनन्, फोटो तानिने इच्छा पनि थिएन।
तर कहिलेकाहीँ नायकता त्यही हो—कुनै प्रमाण खोज्दैन, प्रचार खोज्दैन तर संसारले देख्छ।
यी दुवै चिकित्सकको त्यो मूर्तिमान थकानले तीन कुरा स्पष्ट गर्यो—
- आधुनिक स्वास्थ्य प्रणालीको आत्मा अझै पनि मानवीयता नै हो।
- थपिएको टेक्नोलोजीले सहयोग गर्छ तर अन्तिम जिम्मेवारी मानवीय करुणा र दृढतामा अडिएको छ।
- स्रोत, संरचना र प्रसिद्धिमाथि होइन—अडिग धैर्यता, सेवाभाव र संकल्पमाथि चिकित्सा चलिरहन्छ।
सामाजिक सञ्जालमा मानिसहरूले लेखे—
'यो केवल एउटा फोटो होइन, यो त त्यही कथा हो जुन हामीले कहिल्यै पढ्दैनौँ तर हरेक अस्पतालभित्र बाँचिरहेको हुन्छ।'
सेतो कोटभित्रको मौन संघर्ष
नेपालसहित विश्वका धेरै देशमा चिकित्सकहरू निरन्तर आलोचना, दवाव, ड्युटी र जोखिमबीच काम गरिरहेका छन्।
दैनिक जीवनमा –
- कसैले उनीहरूको धैर्य देख्दैन,
- कसैले उनीहरूको निरन्तर मानसिक थकान बुझ्दैन,
- कसैले उनीहरूले गरेको त्याग मापन गर्न सक्दैन।
चीनका डा. डाई र डा. तियानको यो दृश्य हजारौँ चिकित्सकको आवाज बनेर आयो—
'हामी पनि मानव हौँ, थाक्छौँ, सफलताको आँशु खस्छ तर जीवन बचाउन कसम खाएका छौँ।'
हामीले के देख्यौं ?
आज डाटा, एआई, रोबोटिक्स, सुपरफास्ट टेक्नोलोजीलगायतका सबै चिकित्सा विकासको केन्द्रमा छन्।
तर यो एउटा तस्वीरले बुझायो—
सबैभन्दा ठूलो शक्ति अझै पनि 'मानवता” नै हो।'
यी दुई चिकित्सक भुइँमा लड्दा संसारले एउटा महत्वपूर्ण सन्देश फेरि सम्झियो— स्वास्थ्य सेवा केवल विज्ञान होइन, यो सहानुभूति, संकल्प र निस्वार्थ सेवाको यात्रा हो।
चिकित्सकहरूको कथा मात्र होइन, मानवताको कथा हो
यो कथा चीनको हो तर यसको अर्थ सीमाहीन छ। यो कथा न्युरोसर्जरीको हो तर यसको सन्देश सबै पेशाका मानिसले महसुस गर्छन्। यो फोटो दुई व्यक्तिको थकान हो तर लाखौँ जीवनको प्रेरणा अझ महत्वपूर्ण हो।
समाचारले कहिलेकाहीँ देखाउन नसक्ने ‘सत्य’ यही हो—
विज्ञानभन्दा ठूलो मानवीय सेवा हुन्छ र सेतो कोटभित्र हजारौँ मौन वीरता बाँचिरहेको हुन्छ।
अनुहारको सौन्दर्य र चायापोतो
मंगलबार, मंसिर १६, २०८२
बिहान नुहाउनु राम्रो हुन्छ कि रातमा? विशेषज्ञहरू यसो भन्छन्
मंगलबार, मंसिर १६, २०८२
३८औँ विश्व एड्स दिवस २०२५: ‘अवरोधहरू पार गरौँ, एड्स प्रतिकार्य रूपान्तरण गरौँ
सोमबार, मंसिर १५, २०८२
नेप्लिज सोसाइटी अफ न्युरो सर्जन्सको नयाँ नेतृत्व चयन, प्रा.डा. राजिव झा अध्यक्ष
आइतबार, मंसिर १४, २०८२
