विश्वमै पहिलोपटक मानिसमा मूत्रथैली सफलतापूर्वक प्रत्यारोपण

नेपाल हेल्थ न्युज, काठमाडौं । क्यालिफोर्नियामा चिकित्सा विज्ञानको इतिहासमा नयाँ अध्याय सुरु भएको छ। लस एन्जल्सस्थित रोनाल्ड रेगन युसीएलए मेडिकल सेन्टरका डाक्टरहरूले विश्वमै पहिलो पटक एक व्यक्तिमा पूर्ण रूपमा मूत्रथैली  सफलतापूर्वक प्रत्यारोपण गर्न सफल भएका छन्। यो चिकित्सा क्षेत्रमा एक अद्वितीय माइलस्टोन मानिएको छ।

मूत्रथैली प्रत्यारोपण पाउने पहिलो व्यक्ति
४१ वर्षीय अस्कर लेरेन्जर नामका बिरामीले यस्तो प्रत्यारोपण गराएका हुन्, जसले उनलाई नयाँ जीवन दिएको छ। दुर्लभ प्रकारको क्यान्सरका कारण अस्करको मूत्रथैली लगभग पूर्ण रूपमा हटाउनु परेको थियो, साथै मिर्गौला समेत निस्किएपछि उनी वर्षौंदेखि डायलाइसिसमा थिए।

सामान्यतया मूत्रथैलीले ३०० मिलिलिटर पिसाब सम्हाल्न सक्छ, तर अस्करको अवस्थामा त्यो क्षमता घटेर ३० मिलिलिटर मात्र पुगेको थियो। अवस्था निकै गम्भीर थियाो, र उनी सधैं अत्यधिक दबाबमा बाँचिरहेका थिए। तर, यो नयाँ प्रत्यारोपणपछि उनीमा जीवनप्रति आशा पलाएको बताइएको छ।

शल्यक्रिया र यसको तयारी
शल्यक्रिया २०२५ मे ४ मा भएको हो, जसमा युसीएलएका डा. निमा नस्सीरी र युनिभर्सिटी अफ साउदर्न क्यालिफोर्नियाका डा. इदरबीर गिलले प्रमुख भूमिका निर्वाह गरे। यो प्रक्रिया सुरु गर्नुभन्दा पहिले डाक्टरहरूले चार वर्ष लामो तयारी गरेका थिए—शव र जनावरहरूमाथि परीक्षण गर्दै।

प्रक्रिया अत्यन्तै जटिल थियो किनभने मूत्रथैलीलाई शरीरमा जडान गर्न नसा र रक्तनलीहरूलाई अत्यन्त सावधानीपूर्वक जोड्नुपर्थ्यो। यसका लागि चिकित्सकहरूले नयाँ प्रविधिको विकास गरेका थिए, जसले प्रत्यारोपणलाई थप सहज बनायो।

सफल प्रत्यारोपणको परिणाम
८ घण्टा लामो शल्यक्रियामा एकैपटक मिर्गौला र मूत्रथैली प्रत्यारोपण गरियो। प्रत्यारोपणपछि दुबै अंगले तुरुन्तै काम गर्न थाले। अस्करको शरीरले लगभग २० पाउण्ड अतिरिक्त तरल पदार्थ पनि उत्सर्जन गर्न सफल भयो।

डाक्टरहरूले सुरुमा आशंका गरेका थिए कि अस्करलाई नयाँ मूत्रथैली भरिएको महसुस हुन्छ कि हुँदैन। तर, क्याथेटर हटाएपछि उनले तुरुन्तै पिसाब गरे, जुन डाक्टरहरूको लागि पनि आश्चर्यजनक थियो। ७ वर्षपछि यस्तो क्षमताको पुनः प्राप्ति अस्करका लागि निकै भावुक क्षण बन्यो।

पुराना विधिहरूको चुनौती र नयाँ सम्भावना
पहिला मूत्रथैली नहुने बिरामीमा आन्द्राको केही भाग प्रयोग गरिन्थ्यो, जसले पिसाब बाहिर निकाल्न मद्दत गर्थ्यो। तर यसमा संक्रमण, ब्याक्टेरियाको जोखिम, र दीर्घकालीन स्वास्थ्य समस्या हुने गर्थ्यो। तर, अब प्रत्यक्ष रूपमा मूत्रथैली नै प्रत्यारोपण गर्न सकिने भएकाले, यस्ता समस्याबाट मुक्ति मिल्नेछ।

भविष्यको तयारी
यो सफलता युसीएलएको एउटा अनुसन्धान परियोजनाको हिस्सा हो, जसअन्तर्गत थप चारजना बिरामीमा पनि परीक्षण गरिनेछ। यदि ती परीक्षणहरू पनि सफल भएमा, भविष्यमा मूत्रथैली प्रत्यारोपण व्यापक रूपमा अपनाउन सकिनेछ।