डिप्रेसनको औषधिले शरीरमा पर्ने असर

नेपाल हेल्थ न्युज, काठमाडौं । हालै गरिएको एक अनुसन्धानले डिप्रेसन (अवसाद) विरुद्धका औषधिहरूको शरीरमा पर्ने प्रभावको पहिलो पटक विस्तृत वर्गीकरण प्रस्तुत गरेको छ। अध्ययन अनुसार विभिन्न औषधिहरूले तौल, मुटुको धड्कन, रक्तचाप र कोलेस्ट्रोलमा फरक(फरक असर पार्न सक्छ।

अंग्रेजी विश्वविद्यालयहरू—किङ्ग्स कलेज लन्डन र अक्सफर्ड—ले ३० डिप्रेसन औषधि र ५८ हजार ५०० भन्दा बढी बिरामीहरूमा आधारित १ सय ५१ अध्ययनहरूको विश्लेषण गरेका छन्। उनीहरूले औषधि सेवनको पहिलो आठ हप्तामा देखिने साइड इफेक्टमा उल्लेखनीय भिन्नता पत्ता लगाए।

उदाहरणका लागि, केही औषधिहरूले तौल घटाउने वा बढाउने प्रभाव देखाइन्। एउटा औषधिले तौल २.४ किलोग्राम घटायो भने अर्कोले लगभग २ किलोग्राम बढाएको थियो। मुटुको धड्कनमा पनि औषधि अनुसार फरक देखियो, जसले हृदय सम्बन्धी जोखिम बढाउन सक्ने देखिएको छ।

अनुसन्धानकर्ताहरूले भनेका छन् कि एउटै औषधि सबैका लागि उपयुक्त हुँदैन। बिरामीहरूको स्वास्थ्य अवस्था, प्राथमिकता र पूर्वअवस्था अनुसार औषधि छनोट गर्न आवश्यक छ।

उदाहरणस्वरूप, ३२ वर्षीया सारा तौल बढ्नबाट बच्न चाहन्छिन् भने उनलाई तौल बढाउने औषधि जस्तो कि एमिट्रिप्टाइलीन वा मिर्टाजापाइनको सट्टा एगोमेलाटिन, सेर्ट्रालीन वा भेन्लाफ्याक्सिन दिने सिफारिस गरिएको छ।

वहीं, उच्च रक्तचाप भएका जोनले भेन्लाफ्याक्सिन, एमिट्रिप्टाइलीन वा नोर्ट्रिप्टाइलीन नखाने र सिटालोप्राम, एसिटालोप्राम वा प्यारोक्सेटिन लिनु उपयुक्त हुने बताए। उच्च कोलेस्ट्रोल भएका लागि भेन्लाफ्याक्सिन, डुलोक्सेटिन वा प्यारोक्सेटिनको सट्टा सिटालोप्राम वा एसिटालोप्राम उपयुक्त हुने बताइएको छ।

अनुसन्धानकर्ताहरूको भनाइ अनुसार, कुनै विशेष औषधि ‘सर्वोत्तम भनेर भन्न सकिँदैन। तर कम साइड इफेक्ट भएका औषधिहरू—जस्तै सिटालोप्राम, एस्किटालोप्राम, सेर्ट्रालीन—अधिकांश बिरामीका लागि उपयुक्त हुने देखिन्छ।

यस अध्ययनले डाक्टर र बिरामीलाई औषधि छनोटमा सहयोग पुर्याउने आशा गरिएको छ। साथै, औषधि सेवनको लामो समयपछि हुने साइड इफेक्टको जोखिमलाई मध्यनजर गर्दै उचित अनुगमन आवश्यक रहेको चेतावनी दिइएको छ।